Asansör Yönetmeliği
Asansör Yönetmeliği
Sanayi ve Ticaret Bakanlığından:
Asansör Yönetmeliği ( 95/16/AT )
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 —Bu Yönetmeliğin amacı; İmar Kanunu ve buna bağlı imar yönetmeliklerine göre inşa edilen binalarda, insan ve yük taşımasında kullanılan asansörlerin ve güvenlik aksamlarının projelendirilmesi, tasarımı, imali, montajı ve bakımı gerektiği gibi yapıldığında ve işletilmesinde kullanıcıların sağlığını ve güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde piyasaya arz edilmelerini teminen; tasarım ve imalat aşamalarında uyulması gereken temel sağlık ve güvenlik kuralları ile takip edilmesi gereken uygunluk değerlendirme işlemlerini ve uygunluk değerlendirmesi yapacak onaylanmış kuruluşların görevlendirilmesinde dikkate alınacak asgari kriterleri belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 —Bu Yönetmelik kapsamına ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Bu Yönetmelik, binalarda ve inşaatlarda, sürekli olarak kullanılan asansörleri ve Ek-IV’de listelenen asansörlerde kullanılacak güvenlik aksamlarını kapsar.
Esnek olmayan raylar boyunca hareket etmese bile, sabit bir hat üzerinde hareket eden asansörler bu Yönetmeliğin kapsamındadır (örneğin; makas asansörleri).
Asansörler için bu Yönetmelikte belirtilen risklerin tamamı veya bir bölümü belirli yönetmeliklerin kapsamına giriyorsa, bu Yönetmelik söz konusu belirli yönetmeliklerin yürürlüğe giriş tarihinden önceki bu tür asansörlere uygulanmaz veya uygulaması durdurulur.
b) Bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen asansörleri kapsamaz.
1) Kamu veya özel, insan taşımacılığına yönelik asma kablolu demiryollarını da kapsayan kablolu havai hatları,
2) Askeri veya güvenlik amaçlı özel tasarımlanmış ve yapılmış asansörleri,
3) Maden ocağı vinçleri,
4) Sahne asansörleri,
5) Nakil vasıtalarına monte edilmiş asansörleri,
6) Makinelere bağlı ve sadece çalışma yerine giriş amaçlı asansörleri,
7) Dişli Rayda çalışan trenleri,
8) İnsan veya insan ve yüklerin taşınması amaçlı asansörlere yönelik inşaat alanında kullanılan şantiye asansörleri.
Dayanak
Madde 3 —Bu Yönetmelik, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 —Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
b) Müsteşarlık : Dış Ticaret Müsteşarlığını,
c) Komisyon : Avrupa Birliği Komisyonunu,
d) Asansör : Binalarda ve inşaatlarda, belirli seviyelerde hizmet veren, esnek olmayan ve yatay düzlemle 15°’den fazla bir açı oluşturan sabit raylar boyunca hareket eden bir kabine sahip olan ve ;
- İnsanların,
- İnsanların ve yüklerin ve
- Kabine girilebiliyorsa, yani bir kişi zorlanmadan kabine girebiliyorsa ve kabin içine ya da kabin içindeki bir kişinin kolayca ulaşabileceği şekilde yerleştirilmiş kontrollerle teçhiz edilmiş ise, sadece yüklerin taşınmasına yönelik bir tertibatı,
e) Model asansör : Teknik dosyasında, objektif değerler ile tanımlanan ve benzer güvenlik aksamını kullanan model asansöre uygun olarak imal edilen asansörlerin temel güvenlik kurallarını nasıl karşılanacağının gösterildiği numune asansörü;
(Model asansör ile model asansörün tipleri olan asansörlerin parçalarını oluşturan asansörler arasında izin verilen tüm varyasyonlar azami ve asgari değerleriyle birlikte teknik dosyada açıkça belirtilmelidir.
Temel güvenlik kurallarını sağlamak bakımından muhtelif ekipmanın benzerliği hesaplama ve/veya tasarım planları gösterilebilir.)
f) Asansör Firması: Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlerin tasarımından, imalatından, montajından, projesinden, bakımından, işletme ruhsatından ve piyasaya sürülmesinden sorumlu olan ve ürüne adını, ticari markasını veya ayırt edici işaretini koyarak CE işaretini iliştiren ve AT uygunluk beyanını düzenleyen gerçek veya tüzel kişileri; asansör firmasının Türkiye dışında olması halinde, asansör firması tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca asansörün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri asansör güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişi veya kuruluşu,
g) Güvenlik aksamı : Ek- IV’de listelenen asansör aksam ve parçalarını,
h) Güvenlik aksamı imalatçısı: Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlerin güvenlik aksamının tasarımından, imalatından, piyasaya sürülmesinden sorumlu olan ve ürüne CE işaretini iliştiren ve AT uygunluk beyanını düzenleyen gerçek veya tüzel kişi veya kuruluşu; güvenlik aksamı imalatçı firmasının Türkiye dışında olması halinde, güvenlik aksamı imalatçı firması tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca güvenlik aksamının tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri asansör güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi,
i) Modül: Bu Yönetmelik gereğince, asansörün veya güvenlik aksamının taşıdığı risklere göre hangi uygunluk değerlendirmesi işlemlerine tabi tutulacağını gösteren yollardan her birini,
j) CE Uygunluk işareti: Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlerin veya güvenlik aksamlarının veya asansörlerin imalinde kullanılan asansörle ilgili diğer ekipman, aksam ve parçaların çalışırken veya kullanırken çevrenin ve insanların sağlık ve güvenliğini veya söz konusu ise malların güvenliğini tehdit etmeyecek nitelikte olduğunu belirten, bu Yönetmelikte yer alan temel sağlık ve güvenlik kurallarına, teknik düzenlemede yer alan kurallara uygun olduğunu ve tüm uygunluk değerlendirmesi işlemlerine tabi tutulduğunu ve bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu gösteren işareti,
k) Temel Güvenlik Kuralları : Asansörün / güvenlik aksamının insan sağlığı ve güvenliği veya söz konusu ise malların güvenliğinin korunması açısından sahip olması gereken asgari sağlık ve tüketicinin korunması açısından sahip olması gereken asgari güvenlik koşullarını,
l) Uygunluk Değerlendirmesi: Asansör veya güvenlik aksamının bu Yönetmeliğe uygunluğunun denenmesi ve muayene edilmesi ve / veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti,
m) Uygunluk Değerlendirmesi Kuruluşu: Asansör veya güvenlik aksamının bu Yönetmeliğe uygunluğunun denenmesi ve muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin faaliyette bulunan özel veya kamu kuruluşunu,
n) Onaylanmış Kuruluş: 4703 sayılı Kanun ve bu Kanunun uygulama yönetmeliklerinden Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik ve bu Yönetmelik hükümlerine göre bu Yönetmelik çerçevesinde uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından Bakanlık tarafından belirlenerek yetkilendirilen özel veya kamu kuruluşunu,
o) Standart : Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için bu Yönetmelik kapsamındaki asansörün veya güvenlik aksamı veya diğer aksamın özellikleri, işleme ve imalat yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyari olan düzenlemeyi,
ö) Ulusal Standart : Bu Yönetmelik kapsamındaki asansör veya güvenlik aksamı veya diğer aksamlara yönelik Türk Standartları Enstitüsü tarafından hazırlanan standartları,
p) Uyumlaştırılmış Ulusal Standart : Bu Yönetmelik kapsamındaki asansör veya güvenlik aksamı veya diğer aksamlara yönelik uyumlaştırılmış Avrupa standardını uyumlaştıran ve Türk Standartları Enstitüsü tarafından Türk Standardı olarak kabul edilip yayımlanan standardı,
r) Uyumlaştırılmış Avrupa Standardı : Bu Yönetmelik kapsamındaki asansör veya güvenlik aksamı veya diğer aksamlara yönelik Avrupa Birliği Komisyonunun talimatı üzerine bir Avrupa Standardizasyon Kuruluşu tarafından hazırlanan ve Avrupa Toplulukları Resmi Gazete’sinde ismi yayımlanan standardı,
s) AT Uygunluk Beyanı : Asansör firmasının veya güvenlik aksamı imalatçısının piyasaya arz ettiği asansörün veya güvenlik aksamının bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu beyan ettiği belgeyi,
ş) AT Tip İnceleme Belgesi : Onaylanmış kuruluş tarafından düzenlenerek asansör firmasına verilen asansör veya güvenlik aksamının bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu gösteren belgeyi,
t) Piyasaya arz : Asansör firmasının asansörü kullanıcıya hazır hale getirdiği ilk durumu veya güvenlik aksamı imalatçısı veya diğer aksam imalatçılarının imal ettikleri aksamları, asansör firmasına tedarik ve kullanımı amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için hazır hale getirdiği ilk durumu,
u) Piyasa Gözetimi ve Denetimi : Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörün veya güvenlik aksamının veya diğer aksamların piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya bunlar piyasada veya kullanımda iken bu Yönetmeliğe uygun olarak imal edilip edilmediğinin ve güvenli olup olmadığının Bakanlık tarafından denetlenmesi veya denetlettirilmesini,
ü) Bina sorumlusu: Asansörün, bu Yönetmelik kurallarına uygun olarak güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla düzenli olarak bakımını ve onarımını ve kontrolünü yaptırmaktan sorumlu olan, binanın maliki, kat maliki veya bunların yetki verdiği kişi veya kuruluşu,
v) Yetkili Servis : Bu Yönetmelik kapsamında yer alan asansörlerin bakımı ve onarımı için asansör firması tarafından yetkilendirilen özel veya tüzel kişiyi,
y) Ürün : Asansörü ve/veya asansör aksam ve parçalarını,
z) İşletme Ruhsatı: Bu Yönetmelik kapsamında piyasaya arz edilen asansörün; avan ve tatbikat projelerine, standartlara ve bu Yönetmeliğin temel kurallarına ve teknik düzenlemelere uygunluğunun belgelenmesini müteakip, binanın bağlı bulunduğu Belediye veya belediye hudutları dışında Valilik tarafından verilen, asansörün kullanılmasında can ve mal güvenliği açısından bir sorun olmadığını belirten belgeyi,
za) Asansör yaptırıcısı : Asansörün tesisi için asansör firması ile sözleşme yapan özel veya tüzel kişileri,
zb) Elektrik Projesi: Tesis edilecek asansörün tipine göre elektrikli kumanda, kontrol, emniyet sistemleri, sinyal sistemleri ve genel tahrik güç vb. sistemlerini ihtiva eden elektrik akım yollarını gösteren projeleri, bunların birbirinden ayrılmaz bir bütün oluşturduğunu,
zc) Proje: Yapılacak tesisin hesaplarını, elektrik projelerini, ölçülerini ve binaya yerleşik şeklini kapsayan komple tasarımı,
zd) İnşaat Mahalli: Yapılarda asansör kabininin çalışacağı kuyu ile tahrik ve kumanda elemanlarının bulunduğu mahallini,
ze) Trafik Hesabı: Bina şekil ve ihtiyaçlarına göre asansörün adet, hız, kapasite, kumanda ve kullanma şekillerini en ekonomik biçimde tespit eden hesap tarzını,
zf) Yıllık Kontrol: Asansörün emniyet ve işletme yönünden standartlara uygun şekilde çalıştığının yılda en az bir defa yetkili bir mühendis tarafından kontrol edilmesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Güvenlik Kuralları ve Standartlar
Temel Güvenlik Kuralları
Madde 5 —Bu Yönetmelik kapsamına giren asansörler, Ek-I’de belirtilen temel sağlık ve güvenlik kurallarını yerine getirmek zorundadır.
Bu Yönetmelik kapsamındaki güvenlik aksamları, Ek-I’de getirilen temel sağlık ve güvenlik şartlarını karşılamalı veya monte edildikleri asansörde söz konusu temel kuralları sağlamalıdır.
Standartlar
Madde 6 —Standartlara ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Bir uyumlaştırılmış stantart bir veya daha fazla temel sağlık ve güvenlik gereğini kapsaması durumunda,
1) Bu standarda uygun imal edilen asansörlerin 5 inci maddedeki ilgili temel kurallara uygun olduğu kabul edilir veya,
2) Bu standarda uygun imal edilen, güvenlik aksamının doğru olarak monte edildikleri asansörlerin ilgili temel kurallara uymasını sağlamak için uygun olduğu kabul edilir.
b) Bakanlık, uyumlaştırılmış ulusal standartların isim ve numaralarını Resmi Gazete’de yayımlar. Bakanlık bu bilgileri Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir.
c) Bakanlık, uyumlaştırılmış Avrupa standardının bulunmadığı durumda, Ek-I’de yer alan asgari temel sağlık ve güvenlik kurallarının doğru uygulanması için önemli ya da ilgili mevcut ulusal standartlar ve teknik özellikler hakkında ilgili taraflara bilgi vermek için gerekli önlemleri alır.
d) Bakanlık, (a) bendinde belirtilen uyumlaştırılmış ulusal standartların veya bu standartların esas aldığı Avrupa standartlarının 5 inci maddede belirtilen güvenlik şartlarını tamamen sağlamadığını tespit etmesi durumunda, konuyu Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir. Komisyon konu üzerinde yapacağı değerlendirmeyi müteakiben, söz konusu uyumlaştırılmış Avrupa standardını ve bunu uyumlaştıran uyumlaştırılmış ulusal standardın yayımdan çekilmesi gerektiğini bildirmesi halinde, Bakanlık söz konusu uyumlaştırılmış ulusal standardı Resmi Gazete’deki yayımlanan listeden çıkarır.
e) Ek-XV’de Türk Standartları Enstitüsü tarafından uyumlaştırılan mevcut uyumlaştırılmış standartlar verilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygunluk Değerlendirmesi İşlemleri, "CE " İşaretlemesi, CE Uygunluk İşaretinin Usulsüz Kullanımı
Uygunluk Değerlendirmesi İşlemleri
Madde 7 —Güvenlik aksamları ve asansörler için uygunluk değerlendirme işlemleri aşağıda belirtilmiştir.
A-Güvenlik aksamları için uygunluk değerlendirmesi işlemleri:
Ek-IV’de belirtilen güvenlik aksamlarının piyasaya sürülmesinden önce, güvenlik aksamı imalatçısı tarafından aşağıdaki işlemler yapılmalıdır.
a) Güvenlik aksamına aşağıda belirtilen uygunluk değerlendirmesinden birisi uygulanır.
1) Güvenlik aksamı modeli, Ek -V’e göre AT tip incelemesine ve Ek-XI’e göre onaylanmış bir kuruluş tarafından yapılacak imalat denetimine sunulur veya ,
2) Güvenlik aksamı modeli Ek-V’e göre AT tip incelemesine sunulur ve Ek-VIII’e göre imalat denetimine yönelik bir kalite güvence sistemi işletilir veya ,
3) Güvenlik aksamı modeli için Ek-IX’a göre tam kalite güvence sistemi işletilir.
b) Kullanılan Ekte (duruma göre Ek-VIII, Ek-IX veya Ek-XI) verilen şartları dikkate alarak, her güvenlik aksamına CE işareti iliştirilir ve Ek-II’de listelenen bilgiyi içeren AT uygunluk beyanı düzenlenir.
c) Güvenlik aksamı imalatçısı AT uygunluk beyanının bir kopyasını güvenlik aksamının son imalat tarihinden itibaren 10 yıl süreyle muhafaza eder.
B- Asansör için uygunluk değerlendirmesi işlemleri:
Piyasaya sürülmeden önce bir asansörün aşağıdaki işlemlerden birinden geçmesi gerekmektedir.
a) Asansör,eğer Ek-V’de bahsedilen AT tip incelemesi yapılan bir asansöre göre tasarımlanmışsa;
1) Ek-VI’da belirtilen son muayene veya,
2) Ek-XII’de belirtilen asansör kalite güvence sistemi veya,
3) Ek-XIV’de belirtilen imalat kalite güvence sistemi uygulanarak imal edilip, monte edilir ve deneyleri yapılır.
Tasarım, montaj ve deney safhalarına yönelik işlemler aynı asansör üzerinde yapılabilir. Veya;
b) Asansör, Ek-V’de bahsedilen AT tip incelemesi yapılan bir model asansöre göre tasarımlanmışsa;
1) Ek-VI’da sözü edilen son muayene veya,
2) Ek-XII’de sözü edilen asansör kalite güvence sistemi veya,
3) Ek-XIV’de sözü edilen imalat kalite güvence sistemi, uygulanarak imal edilir, monte ve deneyleri yapılır. Veya;
c) Asansör, uyumlaştırılmış standartlara tam olarak uygun değil ise, tasarım incelemesinin eşlik ettiği Ek-XIII’e uygun bir kalite güvence sistemi uygulanan bir asansöre göre tasarımlanmışsa;
1) Ek-VI’da belirtilen son muayene veya,
2) Ek-XII’ye uygun olarak asansör kalite güvence sistemi veya,
3) Ek-XIV’e uygun olarak imalat kalite güvence sistemi uygulanarak imal edilip monte edilir ve deneyleri yapılır. Veya;
d) Asansöre bir onaylanmış kuruluş tarafından Ek-X’da belirtilen birim doğrulama işlemi yapılır. Veya;
e) Asansör Ek- XIII’e göre tam kalite güvence sistemine tabi tutulur, eğer bu kalite güvence sistemi ilgili uyumlaştırılmış standartlara tamamen uygun değilse, tasarım incelenir.
Yukarıda bahsedilen (a), (b) ve (c) bentlerindeki durumlarda tasarımdan sorumlu kişi imalat işleminden, montajdan ve deneyden sorumlu kişiye mutlak güvenlikle çalışabilmesi için gereken tüm belge ve bilgiyi sağlamalıdır.
C) Asansör firması, bu maddenin (B) fıkrasında sözü edilen bütün durumlarda aşağıda belirtilen hususları yerine getirir.
a) Kullanılan Ekte (duruma göre Ek-VI, Ek-X, Ek-XII, Ek-XIII veya Ek-XIV) verilen şartları dikkate alarak asansöre CE işaretini iliştirir ve Ek-II’de listelenen bilgiyi içeren bir AT uygunluk beyanı düzenler,
b) Asansörün piyasaya sürülme tarihinden itibaren 10 yıl süreyle AT uygunluk beyanının bir kopyasını muhafaza eder.
c) Bakanlık; Komisyonun, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin ve diğer onaylanmış kuruluşların istemeleri halinde, uygunluk beyanının ve son muayeneye ilişkin deney raporlarının bir kopyasını asansör firmasından temin edebilir.
CE Uygunluk İşareti
Madde 8 —CE uygunluk işaretine ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) CE uygunluk işareti "CE" harflerinden ibarettir. Kullanılacak işaretin şekli Ek-III’de verilmiştir. CE uygunluk işaretinin iliştirilmesinde ve kullanılmasında 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan CE Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesine ve Kullanılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin hükümleri geçerlidir.
b) CE uygunluk işareti, Ek-I’in “Genel” başlıklı bölümünün madde 5’ine uygun olarak her asansör kabinine açıkça ve görülebilir şekilde, Ek-IV’de listelenen güvenlik aksamının her birine, eğer mümkün değilse güvenlik aksamına ayrılmayacak biçimde takılan bir etiketin üzerine iliştirilir.
c) Üçüncü tarafları CE uygunluk işaretinin anlamı ve şekli açısından yanıltacak işaretlerin asansörlere veya güvenlik aksamlarına takılması yasaktır. CE uygunluk işaretinin görünebilirliğini ve okunabilirliğini azaltmaması şartıyla, diğer herhangi bir işaret asansörlere veya güvenlik aksamlarına iliştirilebilir.
CE Uygunluk İşaretinin Usulsüz Kullanımı
Madde 9 —Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
a) Bakanlık, CE uygunluk işaretinin uygun olmayan bir şekilde iliştirildiğini tespit etmesi durumunda, asansörü monte eden asansör firması veya güvenlik aksamının imalatçısı asansörün veya güvenlik aksamının CE uygunluk işaretiyle ilgili hükümlere uygun olmasını sağlamakla ve yapılan bu ihlali sona erdirmekle yükümlüdür.
b) Uygun olmama durumu devam ediyorsa, Bakanlık, söz konusu güvenlik aksamının piyasaya arzının kısıtlanmasına veya yasaklanmasına veya asansörün piyasadan çekilmesini ve kullanımının yasaklanmasına ilişkin tüm önlemleri alır.
Bakanlık bu durumu ve yapılan işlemleri Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirir.
c) Asansör firmasının veya güvenlik aksamı imalatçısının bu Yönetmeliğin yükümlülüklerine uymaması durumunda, asansörü veya güvenlik aksamını piyasaya arz eden kişi, bu yükümlülüklerden sorumludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Piyasaya Arz, Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Piyasaya Arz
Madde 10 —Bu Yönetmeliğe uygun olarak imal edilmiş asansörlerin veya güvenlik aksamlarının piyasaya arzı ve serbest dolaşımına ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir.
a) Doğru bir biçimde projelendirilen, imalatı, montajı ve her ay bakımı yapılan ve amacına uygun olarak kullanılan bu Yönetmelik kapsamında yer alan ve sadece insan sağlığını ve güvenliğini, yerine göre malların güvenliğini tehlikeye atmayan asansörlerin piyasaya arz edilmesine ve hizmete konulmasına izin verilir.
Bu Yönetmelik kapsamına giren güvenlik aksamının piyasaya arzına veya hizmete sokulmasına, monte edildikleri asansörlerin doğru bir biçimde montajı ve bakımı yapıldığında ve amacına uygun olarak kullanıldığında, sadece insan sağlığı ve güvenliğini veya söz konusu ise malların güvenliğini tehlikeye atmamaları halinde izin verilir.
b) Bu Yönetmeliğe uygun asansörlerin ve/veya güvenlik aksamının piyasaya arz edilmeleri veya hizmete konulmaları yasaklanamaz, sınırlanamaz veya engellenemez.
c) Güvenlik aksamı imalatçısının beyan ettiği, bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlere takılması düşünülen bu Yönetmeliğe uygun aksam ve parçaların piyasaya sürülmesi yasaklanmaz, sınırlanmaz veya engellenmez.
d) CE uygunluk işaretini taşıyan ve beraberinde Ek-II’de belirtilen AT Uygunluk Beyanı bulunan asansörlerin ve güvenlik aksamlarının bu Yönetmeliğin Üçüncü Bölümünde (7 nci, 8 inci ve 9 uncu maddeler) belirtilen uygunluk değerlendirme işlemleri de dahil olmak üzere, bu Yönetmelik hükümlerinin tümüne uyduğu kabul edilir.
e) Ticaret fuarlarında, sergilerde, gösterilerde ve benzeri durumlarda; bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmayan asansörlerin veya güvenlik aksamlarının asansörü monte eden firma veya güvenlik aksamlarının imalatçısı veya yetkili temsilcileri tarafından uygun hale getirilene kadar satışa çıkarılamayacağının görünür bir işaretle açıkça belirtilmesi kaydıyla, yürürlükteki Yönetmelik hükümlerine uymayan asansörlerin veya güvenlik aksamlarının sergilenmesi engellenmez. Gösteriler sırasında, kişilerin korunması için yeterli güvenlik tedbirleri alınmalıdır.
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Madde 11 —Bakanlık, asansörlerin veya güvenlik parçalarının piyasa gözetimi ve denetimini 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik’te belirtilen hükümler çerçevesinde yapar veya yaptırır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Onaylanmış Kuruluş
Onaylanmış Kuruluş
Madde 12 —Bakanlık, Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen uygunluk değerlendirme işlemlerinde faaliyet gösterecek Onaylanmış Kuruluşların tespitini, tayinini, bildirimini ve statülerinin kaldırılmasını 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik’te belirtilen hükümler ve bu Yönetmeliğin Ek-VII'de belirtilen asgari kriterler çerçevesinde gerçekleştirir.
ALTINCI BÖLÜM
Tedbirler
Tedbirler
Madde 13 —Asansörler veya güvenlik aksamlarının temel sağlık ve güvenlik kurallarının yerine getirmeleri ile ilgili ve usulsüz işaret kullanımına karşı alınan tedbirler aşağıda belirtilmiştir.
a) Bakanlık, bu Yönetmeliğe uygun olarak imal edilen CE uygunluk işareti taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan bir asansörün veya güvenlik aksamının kişilerin ve yerine göre malların güvenliğini tehlikeye atabileceğini tespit ederse, asansörün veya güvenlik aksamının piyasadan toplanması veya toplatılması, piyasaya arzını engelleyecek veya serbest dolaşımını kısıtlayacak bütün tedbirleri alır.
Bakanlık, özellikle bu durumun bu tip bir tedbir kararının gerekçesiyle birlikte;
1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen temel güvenlik kurallarını karşılayamaması,
2) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde bahsedilen standartların yanlış uygulanması,
3) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde bahsedilen standartlardaki eksiklik yüzünden olup olmadığını, Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir.
b) Uygun olmayan bir asansör veya güvenlik aksamı "CE" uygunluk işareti taşıyorsa, Bakanlık işareti kullanana karşı gerekli tedbirleri alır ve Müsteşarlık aracılığı ile Komisyonu bilgilendirir.
c) Asansörü monte eden asansör firması, binanın veya inşaatın sorumlusu ile irtibata geçerek, gerekli bilgi alış verişini sağlamalı ve asansörün iyi çalışmasını ve güvenlikli kullanımını sağlamak için gerekli tedbirleri almalıdır.
d) Asansör firması, asansör kuyusunun asansörün çalışması ve güvenliği için gerekenin dışında bir boru tertibatı, tel sistemi ya da başka bir donatımın olmamasını sağlayacak gerekli tedbirleri almalıdır.
e) Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin (a) bendi ve 13 üncü maddenin (c) ve (d ) bentleri hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu Yönetmelik hükümleri, asansörlerin bu Yönetmelikte belirlenmemiş bir şekilde değiştirilmesi anlamına gelmesi şartıyla, Bakanlığın söz konusu asansörler hizmete girdiğinde veya kullanıldığında kişilerin korunmasını sağlamak için gerekli gördüğü uygun şartları bu Yönetmeliğe uygun olarak koyma haklarını etkilemez.
YEDİNCİ BÖLÜM
Asansör Tesis ve İşletme Uygulamaları
Proje
Madde 14 —Asansörün avan ve tatbikat projeleri, Elektrik-Elektronik ve Makine Mühendisleri tarafından tespit edilen esaslara uygun olarak müştereken hazırlanır.
Projelerin hazırlanmasında Türk standartları esas alınacaktır, Türk standartları kapsamı dışındaki işler için menşei ülke standartları esas alınır.
Asansör avan projeleri mimari proje ile birlikte yapılacak ve mimari projeye esas teşkil eder.
Asansörün tesisi ile ilgili tatbikat projeleri ise asansör montajı yapılmadan önce ilgili makama onaylattırılır.
İşletme Ruhsatı alınması aşamasında ilgili kuruma ve asansör yaptırıcısına projeler ruhsatla birlikte verilir.
Trafik Hesabı
Madde 15 —Mimari tatbikat projelerinin yapımından evvel, yapının özellik ve kullanım şartlarına uygun trafik hesabı yapılmalıdır.
a) Trafik hesabı, standart kapsamındaki işler için ilgili standardına, standart kapsamı dışındaki işler ve komple ithal işler için ise menşei ülkenin hesap usullerine göre asansör projelerini hazırlayan mühendis tarafından yapılır.
b) Trafik hesabında kabul edilen ana kriterlerin sorumluluğundan bu kriterleri veren mimar, hesap sonucu bulunan asansör sayısı ve karakteristiğinin sorumluluğundan projeyi hazırlayan mühendis sorumludur.
Mukavemet Hesabı ve Mekanik Proje
Madde 16 —Mukavemet hesabı ve mekanik proje ile ilgili hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Asansörün yapısını ilgilendiren mukavemet hesapları:
İnşaatın statik hesabına uygun olmak üzere asansörün makine dairesine, kuyu dibine ve ray tespit yerlerine gelecek yüklerin miktar ve cinsini gösteren hesaplardır ve bu hesaplar makine mühendisleri tarafından tanzim edilerek imzalanır.
b) Asansörün imalatını ilgilendiren mukavemet hesapları :
Asansörün projesine uygun, ilgili standartlara göre makine mühendisleri tarafından yapılacak mukavemet hesaplarıdır.
c) Asansöre ait mekanik projeler makine mühendisi tarafından tanzim edilerek imzalanır. Asansörün mekanik kısımlarından makine mühendisi, teknik uygulama sorumlusunun nezaretinde projeye uygun olarak yapılmasından asansör firması sorumludur.
Elektrik Projeleri
Madde 17 —Asansöre ait elektrik-elektronik projeleri elektrik-elektronik mühendisi tarafından tanzim ve imza edilir. Asansörün elektrik-elektronik ile ilgili kısımlarından elektrik-elektronik mühendisi, teknik uygulama sorumlusunun nezaretinde projeye uygun olarak yapılmasından asansör firması sorumludur. Elektrik projeleri işletme ruhsatı müracaatı esnasında verilir.
Asansörün Kurulacağı İnşaat Mahalli
Madde 18 —Yapılarda asansör tesisinin kurulacağı inşaat mahalleri, mutlaka bu Yönetmeliğin 15 inci maddesindeki trafik hesabı sonucunda bulunan sayı ve karakteristiğe uygun asansörler için standartların öngördüğü boyutlarda olmalıdır.
İnşaat Mahallinin Özellikleri
Madde 19 —Asansör tesisinin kurulacağı inşaat mahallinin özellikleri şunlardır:
a) Kat kapıları önündeki sahanlık, varsa Türk standartlarına, yoksa uluslar arası geçerli standartlara uygun büyüklükte olmalıdır.
b) Asansör makine dairesine çıkış merdiveni, binanın ana merdiveni özelliğinde olmalıdır.
c) Asansör kuyusunun iç yüzü beton perde değilse, toz tutmayacak şekilde perdahlı sıva yapılmalıdır.
İş Kazaları ve Diğer Sorunlar
Madde 20 —a) Asansör montajına başladıktan sonra, asansör kuyusunda olabilecek iş kazaları ve diğer sorunlardan, asansör firmasının elemanlarının çalıştığı anlarda asansör firması; diğer zamanlarda ise inşaat firması sorumludur. Bu durum montaja başlandığı anda asansör firması ve inşaat firması arasında hazırlanacak bir tutanakla belirlenir.
b) Asansör kuyularının bakımı esnasında yeterli derecede aydınlık olabilmesi için, asansör kuyusuna makine dairesinden kumandalı sabit aydınlatma tesisatı yapılmalıdır.
İşletme Ruhsatı
Madde 21 —İşletme Ruhsatı, asansör firması tarafından Belediyeden veya Belediye hudutları dışındaki yapılar için Valilikten alınan belgedir. Bu belge verilirken; asansör firmasınca bu Yönetmelik gereği asansörün tasarımı, projelendirilmesi (avan, uygulama, mukavemet, trafik hesapları), imalatı ve montajı yapılarak ve bakım sözleşmesiyle bakımı üstlenilerek, can ve mal güvenliği açısından uygun olması ve CE uygunluk işareti ile Onaylanmış Kuruluştan alınan AT tip inceleme belgesinin ve AT uygunluk beyanının varlığı aranır. Belgesi bulunan ve CE uygunluk işareti taşıyan asansörler için ilgili kurumlarca ruhsat aşamasında ayrıca inceleme ve denetim yapılmaz.
Bina Sorumlusu
Madde 22 —Bina sorumlusu, asansörün, bu Yönetmelik kurallarına uygun olarak güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacı ile ayda bir defa düzenli bakımını ve onarımını bu Yönetmelikte tarif edilen asansör firmasına veya yetkili servisine yaptırmaktan ve kullanıcıların can ve mal güvenliğinin tam olarak sağlanması amacı ile gerek kullanım hatalarından, gerekse harici müdahalelerden meydana gelebilecek olan tehlikelerin önlenmesi için yapının bağlı bulunduğu belediye veya valilik tarafından ilk kontrolünü asansörün işletmeye açılmasından iki yıl sonra, daha sonraki kontrollerini de her yıl yaptırmaktan sorumludur.
Bakım
Madde 23 —Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörün kullanılması esnasında, temel sağlık ve emniyet gereklerinin devamlılığını teminen sürekli kontrol altında tutulabilmesi için;
a) Bina sorumlusu ile bir asansör firması veya onun yetkili servisi arasında garanti müddetince geçerli aylık bakım ve servis hizmetleri anlaşması yapılması zorunludur. Ayrıca, asansör firması arızaya müdahale zamanını söz konusu anlaşma metninde belirtmelidir.
b) Anlaşma yapılan firma, asansörü imal eden asansör firması veya onun yetkili servisi olabileceği gibi, bir başka asansör firması veya onun yetkili servisi olabilir. Ancak, garanti süresince aylık bakım ve servis hizmetleri için anlaşmaya bağlanan firma muhakkak asansörü imal eden asansör firması veya onun yetkili servisi olmalıdır.
c) Aylık bakım ve servis hizmeti verilen asansörde, orijinal yedek parça kullanılır.
d) Asansörü imal eden firma, yaptığı her tip ve özellikteki asansörün orijinal yedek parçalarını 10 yıl süreyle stokta bulundurmak ve kendisince imal edilen asansöre aylık bakım ve servis hizmeti veren bir başka asansör firması veya onun yetkili servisinin veya bina sorumlusunun bu konudaki talebini, acilen ve normal piyasa koşullarında mutlaka karşılamak zorundadır.
Yıllık Kontrol
Madde 24 —Yapının bağlı bulunduğu belediyelerce veya belediye hudutları dışındaki yapılar için valiliklerce en az yılda bir kere her asansörün kontrolü yapılır. Ancak kadrosunda yeterli teknik eleman bulunmayan belediyeler veya valilikler yıllık kontrol işini dışarıdan elektrik ve/veya makine mühendisine yaptırabilir. Bu mühendis emniyet ve işletme yönünden tesisin işletilmesine engel bulunmadığını belirten ve sorumluluğunu taşıyan bir rapor verir.
Bu rapor 3 nüsha olarak düzenlenir; birer nüshası belediyede veya valilikte, asansör firmasında veya yetkili servisinde ve bina sorumlusunda muhafaza edilir. Bu raporun tanzim ettirilmesinin takibinden asansörün bulunduğu bina sorumlusu ve bakımını yapan firma müştereken sorumludur.
Kullanıcılar ile İlgili Hususlar
Madde 25 —Asansör kullanan kişilerin aşağıdaki hususlara dikkat etmeleri gerekir.
Asansörün özelliğine göre farklılık arz edecek hususları asansör firması veya bakımcı firma yazılı olarak ilgililere verir, ilgililer bu bilgileri kullanıcılara aktarır ve görebilecekleri yere asarlar.
Bu bilgiler şunlardır:
a) Asansör içinde kat arasında kalan kişilerin kurtarılmasında asansör firması veya bakımcı firmanın yazılı talimatına aynen uyulması,
b) Asansöre 12 yaşından küçüklerin yalnız binmelerinin önlenmesi,
c) Asansöre girerken kabinin o katta olup olmadığına dikkat edilmesi,
d) Asansöre girip çıkarken oyalayıcı hareketlerde bulunmayıp bu işin süratle yapılması,
e) Asansör kullanıcısının kat kapısını içeriden veya dışardan mutat şeklin dışında açmaya uğraşmaması,
f) Asansör kullanıcısının kat arasında kaldığında kapı camını kırarak çıkmaya çalışmaması,
g) Kapısız kabinlerde asansör kullanıcısının kabin içinde seyir halinde hareketli olan kapı tarafındaki duvara kendisinin veya beraberindekilerin veya eşyalarının temasına meydan vermemesi,
h) Asansör kullanıcısının kabin üstündeki çıkış kapağından kendi başına çıkmaya çalışmaması (bu kapak sadece dışarıdan kurtarmak isteyenler için kullanılır),
i) Kabin içine konan yüklerin dengeli yüklenmesine dikkat edilmesi, kabin hareket halinde iken bu yüklerin kaymaması için tedbir alınması,
j) Anlaşmalı bakım yapan firma dışında başka bir firma ve kişilerin asansöre müdahale ettirilmemesi.
İstisnalar
Madde 26 —Makine dairesiz yapılan asansörler için makine dairesi ile ilgili hükümler uygulanmaz. Ancak asansör firması tarafından muhtemel riskleri önleyici tedbirler alınmalıdır. Ayrıca güvenlik şartları ile standartların ön gördüğü diğer şartlar da uygulanır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Bildirimler
Madde 27 —Bildirimlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Bakanlıkça, 95/16/EC sayılı Avrupa Birliği direktifi dikkate alınarak hazırlanan bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirilir.
b) Bu Yönetmelik hükümleri gereğince, herhangi bir asansöre veya güvenlik aksamına 9 uncu ve 13 üncü maddelerle getirilen her türlü sınırlama, yasaklama ve tedbirlerin alınmasını gerektiren sebepler belirtilerek, Bakanlıkça en kısa süre içinde ilgili taraflara ve Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirilir.
Gizlilik
Madde 28 —Bakanlık, Onaylanmış Kuruluş ve bu Yönetmeliğin uygulanmasına katılan bütün taraflar, görevlerini yerine getirmeleri sırasında temin ettikleri bütün bilgilerin gizliliğini sağlar.
Aykırı Davranışlarda Uygulanacak Hükümler
Madde 29 —Bu Yönetmeliğin Yedinci Bölümünde yer alan hizmete ilişkin hususlara aykırı hareket edenler hakkında 4077 sayılı Kanun ve bu Yönetmeliğin ürünlere ilişkin hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara ise 4703 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat
Madde 30 —20/12/1995 tarihli ve 22499 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliği, bu Yönetmeliğin zorunlu olarak uygulamaya girdiği tarihten itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.
Düzenlemeler
Madde 31 —Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak gerekli mevzuat düzenlemelerini yapmaya yetkilidir.
Ulusal Daimi Komite
Madde 32 —Bu Yönetmeliğin uygulanması ve işlerliğinin sağlanması amacıyla, gerektiğinde, Bakanlık koordinasyonunda ilgili kamu ve özel kurum ve kuruluşlarının temsilcilerinden oluşan Ulusal Daimi Komite kurulabilir. Bu komiteye iştirak edecek kurum ve kuruluşlar ve komitenin çalışma usul ve esasları yayımlanacak tebliğ ile belirlenir.
Geçici Madde 1 - Bu Yönetmelik, yürürlüğe girdiği tarihten 18 ay sonra zorunlu olarak uygulanır. Bu süre zarfında gerek bu Yönetmeliğin hükümlerine uygun üretilen, gerekse 30 uncu maddede belirtilen Asansör Yönetmeliği ve ilgili standardına uygun imal edilen ürünler piyasaya arz edilebilir.
Yürürlük
Madde 33 —Bu Yönetmelik yayım tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 34 —Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.